Lễ Độc lập Hoa Kỳ và
di dân Việt Nam
Hoa Kỳ lập quốc 1776 có 4 triệu dân, ngày
nay 2014 có 314 triệu. Qua hai trăm ba mươi năm gia tăng 310 triệu. Năm
1976 người Việt tại Mỹ có 170 ngàn, ngày nay có 1 triệu 700 ngàn. Sau 39 năm
tăng gấp 10 lần. Dân Việt tỵ nạn xây dựng cuộc sống trên đất mới trong khi thế
giới chuyển tiếp giữa 2 thế kỷ 20 và 21.
Về kỹ thuật, điện tử thay đổi toàn bộ
đời sống.Về nhân văn, với sự chấp nhận hôn nhân đồng tính, Hoa Kỳ đã tiến bước
rất dài trên phương diện tư tưởng, bỏ xa phần còn lại của thế giới cả trăm
năm.Người Việt đã có mặt trên miền đất lịch sử trong giai đoạn lịch sử.
Xin
cùng quay về với lịch sử lập quốc Hoa Kỳ. Lịch sử quê hương mới bao dung lịch sự
mà di dân bốn phương trời sống chết tìm đến.Vào được rồi thì chỉ còn thấy những
ông tổng thống trên tờ giấy bạc hàng ngày…
Ngày quốc
lễ
Ngày 4 tháng 7 hàng năm là ngày lễ trọng đại
nhất của Hoa Kỳ. Đó là ngày Mỹ quốc Tuyên Ngôn Độc Lập năm 1776 và bắt đầu chiến
tranh cách mạng chống lại Anh quốc trong 6 năm. Đến 1782 Anh và Mỹ ký thỏa ước ở
Paris
Là công dân gốc Việt trong đợt di dân cuối
cùng của thế kỷ 20, chúng ta nên tìm hiểu về đất nước mà chúng ta lập nghiệp.
Các di dân tỵ nạn Việt Nam
Hoa Kỳ là quốc gia bao gồm tất cả các sắc dân, các ngôn ngữ, các tập tục
văn hóa. Nước Mỹ đã có các kỷ niệm vừa hung bạo vừa nhân từ. Tiêu diệt da đỏ, bắt
da đen làm nô lệ, kỳ thị da vàng, đem quân đi làm cảnh sát trên thế giới, đi đến
đâu là gây sóng gió ở đó. Hoa Kỳ cũng là quốc gia phát huy tự do dân chủ toàn cầu,
viện trợ kinh tế, quân sự, giáo dục, xã hội, văn hóa cho toàn thể các quốc gia
chậm tiến trên thế giới.
Nước Mỹ sống giữa 2 đại dương và có ba múi
giờ. Biên cương của Hoa Kỳ trên địa cầu là một vùng đất bao la tiếp giáp với
Thái Bình Dương và Đại Tây Dương. Tiểu bang Alaska của Hoa Kỳ là ải địa cầu trấn
giữ Bắc Băng Dương. Biên giới không gian của Hoa Kỳ lên đến mặt trăng và Mỹ quốc
cũng là quốc gia tiên phong ghi dấu vết trên Hỏa tinh. Hai ngàn vệ tinh kinh tế
thương mại và quân sự của Hoa Kỳ canh gác toàn vùng khí quyển của quả đất. Đế
quốc nhân văn của Hiệp Chủng Quốc thống trị thế giới bằng các đại sứ quán và
tòa lãnh sự luôn luôn tấp nập các khách hàng xin visa.
Cơ sở ngoại vi của các sứ quán Hoa Kỳ là những
chỗ bán thức ăn Fast Food McDonald, Kentucky, nước Coke, nhạc Rock và quần
Jeans. Mỹ phát thực phẩm cho dân nghèo toàn thế giới nhưng đi đến đâu cũng bị
đuổi về nhà: Yankee go home. Đó là Hoa Kỳ ngày nay, quá trẻ trung vì chỉ có hơn
230 năm lập quốc. Đất nước mà chúng ta đang là công dân có đứng lên tuyên thệ bảo
vệ và tuyệt đối trung thành. Vì vậy chúng ta cũng nên biết qua lịch sử của quê
hương mà phần đông chúng ta sẽ cùng các thế hệ tiếp theo ở lại đời đời.
Ai là người đầu tiên trên đất Mỹ?
Các nhà nhân chủng học cho biết 12 ngàn năm
trước lục địa còn dính liền cuối thời băng giá, Á châu và Mỹ châu nối tiếp ở
phía Bắc. Con người tiền sử Á Châu đi tìm đường sống đã đi từ Á qua Mỹ. Sau đó
quả đất chuyển đổi, hai lục địa tách xa nhau. Người Á châu tiền sử trở thành thủy
tổ của các bộ lạc ở Bắc Mỹ. Tuy nhiên, thực ra đây cũng chỉ là giả thuyết.
Thực tế ghi nhận đây là miền đất mới không
có nhiều chỉ dấu của các nền văn minh ngàn năm trước như Âu châu. Lịch sử ghi
nhận đã có dấu vết các bộ lạc tàn lụi. Sau cùng chỉ còn các bộ lạc da đỏ tồn tại
cho đến thời kỳ 1500 các sắc dân tây phương mới đến Mỹ bằng đường biển. Nổi
danh nhất là nhà hàng hải Columbus
Các cuộc chiến đẫm máu, triền miên ở tân lục
địa giữa người địa phương và dân giang hồ mới đến. Chiến tranh giữa các thế lực
Tây phương. Sau cùng Anh quốc ổn định được tại phần lớn miền Đông Hoa Kỳ và các
di dân bắt đầu lên đường. Con tàu Hoa Tháng Năm, May Flower nổi tiếng đến Mỹ
năm 1620 vỏn vẹn có 100 người mà một nửa là thủy thủ đoàn. Con tầu này đã trở
thành biểu tượng của di dân định cư trên đất mới vì có đem theo gia đình.
Năm 1621 di dân được mùa đã cùng tổ chức Lễ
Tạ Ơn và ăn tiệc mừng với dân da đỏ trong một lễ Thanksgiving đầu tiên của nhân
loại. Nhưng rồi những ngày vui qua mau. Thổ dân tại Mỹ chết dần vì bị giết, bị
đói, bị bệnh, có thể do các mầm bệnh từ tây phương đem đến.
Trong khi đó từ 1620 đến 1732 tức là hơn
100 năm, một nước Mỹ thuộc Anh đã hình thành với 13 tiểu bang liên hiệp ở miền
Đông. Phần lớn làm nghề nông, trồng thuốc lá, trà, và lúa. Các vùng khác thuộc
Tây Ban Nha, Pháp vẫn còn tranh chấp. Cuộc chiến 1754 giữa Pháp và Anh giành đất
trong 7 năm, sau cùng Anh thắng và mở rộng biên cương thuộc địa. Tiếp theo nước
Anh cần tiền cho mẫu quốc nên đánh thuế các thuộc địa, thu tiền các nhà sản xuất
và các đồn điền tại Hoa Kỳ.
Chính sách thuế của Anh ban hành năm 1774 trở thành
mầm mống cho cuộc chiến dành độc lập tại Hoa Kỳ. Tướng Washington nhận trách
nhiệm lãnh đạo cuộc chiến tranh cách mạng vào năm 1775 và chính thức đứng ra
tuyên bố độc lập 1776. Bản Tuyên Ngôn Độc Lập do Thomas Jefferson đại diện tiểu
bang Virginia viết ra lúc ông 33 tuổi được coi là một áng văn tuyệt tác nhất của
nhân loại và mở đầu cuộc chiến dành độc lập cho đến chiến thắng cuối cùng bằng
hiệp định Paris 1782.
Sau chiến thắng, Hoa Kỳ có 5 năm xây dựng
dân chủ từ 1782 đến 1787 để hiến pháp ra đời với 9 tiểu bang chính thức rồi đến
13 tiểu bang thỏa hiệp. Những lá cờ Mỹ đầu tiên có 9 ngôi sao rồi 13 ngôi sao
và bây giờ là 50 ngôi sao. Suốt từ buổi bình minh của Hiệp Chủng Quốc cho đến
nay, nước Mỹ đã trải qua biết bao nhiêu là biến động. Từ hơn 4 triệu dân vào
năm 1800 trở thành trên 300 triệu vào năm 2013. Trên giấy tờ có 237 năm lập quốc
nhưng thực sự quốc gia này đã thành hình từ trên 300 năm.
Ý nghĩa Hiệp Chủng Quốc
Phải chăng Hoa Kỳ là một đĩa rau trộn gồm đủ
mọi sắc thái nhưng tía tô vẫn là tía tô, rau giấp cá vẫn nồng nàn mùi tanh của
biển mặn. Hay đây là nồi cháo mà mọi thứ thực phẩm đã được hòa tan thành một
hương vị mới. Cái đó còn tùy hoàn cảnh, tùy địa phương và thời gian. Trước khi
nói đến nhân quyền, tự do và bình đẳng, nước Mỹ đã trải qua các giai đoạn hành
động tàn nhẫn với các sắc dân thiểu số. Vào thế kỷ thứ 19, da trắng buộc dân da
đỏ phải di cư tập trung vào các khu vực dành riêng, phần nhiều là đồng khô, cỏ
cháy. Thảm kịch diễn ra trên các con đường mòn di chuyển dân da đỏ được gọi là:
Đường mòn nước mắt.
Da đỏ già trẻ lớn bé đều phải ra đi, bỏ nhà
cửa, vườn trại để vào các khu hoang vu xa cách vạn dặm. Hàng chục ngàn người đã
chết. Trong khi đó ở miền Nam Hoa Kỳ, dân da đen bị bắt làm nô lệ đem từ Phi
châu qua đã trở thành một lực lượng lao động quan trọng.
Những bàn tay đen đủi
đã xây dựng nên nền nông nghiệp miền Nam
Da đỏ xin ở lại thì bị đuổi đi. Da đen xin
đi thì bị giữ lại. Ngay khi nội chiến chấm dứt, da đen được giải phóng mà vẫn
còn bị kỳ thị.
Cuộc chiến đấu vĩ đại của một đàn bà da đen
năm 1955 không chịu ngồi phía sau xe bus đã trở thành một cuộc tổng đình công tẩy
chay xe bus tại Hoa Kỳ. Từ cuộc đình công này, da đen có được một nhà lãnh đạo
đầy huyền thoại là mục sư King mà tên tuổi trở thành một ngày quốc lễ.
Rồi đến lịch sử Tây tiến làm đường xe lửa
đem da vàng Nhật Bản và Trung Hoa nhập cuộc. Các tiền nhân di dân châu Á cũng
đã ngậm đắng nuốt cay ở miền Tây Hoa Kỳ trong suốt thời lịch sử cận đại. Dân da
vàng có một thời chỉ được làm cu ly đường xe lửa hay thợ giặt ủi.
Sau cùng đến lượt chúng ta. Việt Nam
ngày nay có một triệu bẩy trăm ngàn người tại Hoa Kỳ. Sau đợt di tản 75 tiếp đến
là thuyền nhân từ 75 đến 95 rồi là các HO, con lai, ODP đoàn tụ nhập
cư cho đến cuối thế kỷ thứ 20. Sau cùng là diện hôn nhân. Mười quận hạt có dân
số đông đảo nhất là Orange, Santa Clara, Los Angeles, Houston, San Diego,
Seattle, Oakland, DC, và Dallas. Chúng ta không phải là sắc dân cuối cùng, và
chúng ta không phải là sắc dân duy nhất có quê hương cố quốc.
Di dân tỵ nạn Việt
Nam
Chúng ta
phải cảm ơn những người đi trước đã mở đường. Kể cả người xấu lẫn người tốt đã
sống và đã qua đi trong công cuộc chinh phục đất nước vĩ đại này. Có điều hết sức
trùng hợp là dù bất cứ sắc dân nào, dù cố quốc lầm than hay tươi sáng. Dù quê
hương cũ còn độc tài cộng sản hay đã tự do dân chủ, di dân đến đây là ở lại
đây. Những nhà văn Nga và Đông Âu lưu vong chống Cộng đã từng sống chết với quê
hương rồi cũng phải nói rằng: Quê hương bây giờ là nơi chúng ta sống có hạnh
phúc.
Đó là lý do người Anh ngày xưa chiến đấu chống cố hương để trở thành người
Mỹ. Người Nhật trong đệ nhị thế chiến, bị cầm tù trong trại tập trung nhưng vẫn
tình nguyện cầm súng chiến đấu chống Thiên Hoàng để trở thành người Mỹ. Bởi vì
trên thế giới chỉ có Hoa Kỳ mới thực sự là đất của cơ hội. Nơi mà di dân bạc
tình hưởng mọi phúc lợi nhưng vẫn được hiến pháp bảo vệ để chê bai tổ quốc. Quốc
gia mà con một người da đen ngoại quốc, xuất thân cán sự cộng đồng đã trở thành
tổng thống. Bản Tuyên Ngôn Độc Lập Hoa Kỳ hơn 200 năm trước đã ghi điều khoản bất
hủ là con người được quyền mưu cầu hạnh phúc
Mùa hè năm nay, để chào mừng Lễ Độc lập lần
thứ 238, tối cao pháp viện Hoa Kỳ đã ban hành nghị quyết lịch sử: Công nhận hôn
nhân đồng tính, cho phép các cơ thể khác biệt cũng được mưu cầu hạnh phúc.
Và bây giờ là chuyện dân Việt tại Hoa Kỳ
Một lần nữa, đợt người Việt đầu tiên ở Mỹ sẽ là những cây tràm, cây
đước giữ chặt đất cho một cộng đồng tương lai phát triển. Con cháu chúng ta sẽ
vừa nhớ ơn ông cha đã đến đất này mà cũng không hổ thẹn về những đóng góp của
chúng ta trong những giai đoạn đầu tiên. Bỏ lại phía sau con sông Hồng, sông
Hương, sông Cửu Long và dãy Trường Sơn. Bây giờ ta phải làm quen với con sông
Sacramento và rặng Rocky Mountain để con cháu ta đứng lên đáp lời sông núi mới.
Xin hãy công bình với hoàn cảnh. Hãy lưu
tâm ngày 4 tháng 7 của Hoa Kỳ. Bước ra khỏi cái ghetto của cộng đồng nhỏ hẹp,
tham dự vào cái xã hội vĩ đại đã đem phúc lợi cho chúng ta. Đó là cách hay nhất
để xây dựng cùng một lúc cộng đồng tại Mỹ và quê hương bỏ lại ở Việt Nam Nam
Giao Chi, San Jose
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Những Sự Thật Cần Phải Biết