Wednesday,
November 5, 2014
Tản mạn về chính sách chiêu hồi
Tung cánh chim tìm về tổ ấm
Chỉ nghe một câu
ngắn ngủi này thôi là người dân miền Nam
Tung
cánh chim tìm về tổ ấm
nơi sống
bao ngày giờ đằm thắm
nhớ
phút chia ly, ngại ngùng bước chân đi
luyến tiếc bao ngày xanh
Đó là 4 câu đầu của bài
hát Ngày về của Hoàng Giác mà người miền Nam
Ngày về là một bài hát
nổi tiếng, tiêu biểu của loại nhạc tiền chiến do nhạc sĩ Hoàng Giác sáng tác
năm 1947.
Hoàng Giác sinh năm
1924, gốc làng Chèm, xã Thụy Phương, Từ Liêm, Hà Nội. Hoàng Giác được theo học
ở Trường Bưởi, một ngôi trường rất nổi tiếng thời đó. Bạn học cùng lớp với ông
nhiều người sau này trở thành những nhạc sĩ nổi tiếng như Dzoãn Mẫn, Ngọc Bích
và Đoàn Chuẩn. Họ đều thuộc dòng nhạc tình lãng mạn, sáng tác không nhiều,
nhưng lại được nhiều người biết đến. Đó là những nghệ nhân tài hoa thực sự
trong làng âm nhạc VN nửa đầu thế kỷ 20 và đã có công rất lớn tạo nên nền tân
nhạc nước nhà. Họ đều để lại những ca khúc bất hủ, vượt thời gian mà bất cứ ai
yêu nhạc cũng đều biết đến.
Đầu năm 1945, khi mới
21 tuổi, Hoàng Giác viết bài hát đầu tiên, bài Mơ hoa. Đây là bài hát được
nhiều người biết đến và yêu thích nhất trong những sáng tác của ông. Nhưng bài
mà ông tâm đắc nhất là bài Ngày về. Cũng năm 1945 đó, Cách mạng tháng Tám chống
Pháp bùng nổ, cũng như những người yêu nước chống ngoại xâm lúc ấy, Hoàng Giác
hăng hái tham gia. Đến khi toàn quốc kháng chiến, ông tham gia Đoàn Tuyên
truyền xung phong và tuyệt phẩm Ngày Về được ra đời sau đó, vào những
ngày cuối năm 1946. Hoàng Giác đã làm bài này trên đường trở về thăm gia đình
sau những chuyến đi công tác xa nhà.
Mượn hình ảnh con chim
lạc đàn, tác giả bộc lộ nỗi nhớ nhung gia đình, quê hương, bạn bè và người
thương: “Tung cánh chim tìm về tổ ấm, nơi sống bao ngày giờ đằm thắm, nhớ phút
chia ly, ngại ngùng bước chân đi, luyến tiếc bao ngày xanh”. Nội dung bài hát
xoáy vào nỗi đau của người tình bị thất hẹn và kết thúc bằng lời than thở, ví
số phận cô đơn của mình “như bóng con đò lạc bến, lờ lững trôi qua cùng ngày
tháng phôi pha”.
Tác phẩm của Hoàng Giác
không chỉ có Mơ hoa và Ngày về mà còn có Lỡ cung đàn, Quê
hương, Hương lúa đồng quê, Bóng ngày qua,... và ba ca khúc hợp soạn
với nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ là Tiếng hát biên thùy, Qua bến năm xưa và Trên
đường về.
Cũng như một số nhạc sĩ
cùng thời như Đoàn Chuẩn, Đặng Thế Phong, Doãn Mẫn,... gia tài âm nhạc của
Hoàng Giác không vĩ đại nhưng ông đã chứng minh một điều là trong nghệ thuật,
số lượng tác phẩm không hẳn là yếu tố quyết định. Hoàng Giác có khoảng 20 bài
hát, mỗi bài hát gắn liền với những kỷ niệm, là những cảm xúc chân thật của con
người ông về cuộc đời, điều mà ông cho là quan trọng nhất khi sáng tác. Mơ
hoa là một cuộc tình nhỏ, trong sáng của người thanh niên vừa bước vào
đời; Quê hương là cảm xúc khi đi qua những vùng quê trong kháng chiến
chống Pháp; Ngày về là nỗi lòng của kẻ đi xa nhớ về tổ ấm gia đình.
Tất cả đều là những nỗi niềm tâm sự của ông với cuộc đời. Mỗi bài hát có một số
phận và nhạc sĩ Hoàng Giác vẫn luôn thấy say mê, hạnh phúc bởi những mảnh đời
đó. Ông như một cánh chim bạt gió, luôn khao khát được trở về với trời xanh.
Định mệnh đã đưa đến
cho nhạc sĩ Hoàng Giác một người vợ tuyệt vời để đồng cam cộng khổ, để làm điểm
tựa tinh thần cho ông trong giai đoạn lao đao nhất của đời ông.
Năm 1951, song thân của
Hoàng Giác cậy nhờ mai mối đi hỏi cô Kim Châu cho con trai họ. Cũng có người
can ngăn bố mẹ nàng không nên gả con gái cho “thằng nghệ sĩ nghèo rớt mồng
tơi”. Thế nhưng có ai biết được ước mơ của nàng, và nàng đã hân hoan chấp nhận
lời cầu hôn. Thế là người đẹp Kim Châu trở thành bà Hoàng Giác năm 19 tuổi. Cả
Hà Nội xôn xao. Bao nhiêu chàng trai thất vọng.
Nói về sắc đẹp, bà Kim
Châu được tôn vào hàng giai nhân đất Hà thành. Biết bao chàng công tử phong lưu
cầu cạnh được kề cận bên người đẹp, thế nhưng bà Kim Châu đã rũ bỏ tất cả để về
nâng khăn sửa túi cho chàng nhạc sĩ tuy nghèo nhưng rất mực tài hoa, đúng như
ước nguyện của mình.
Cuộc sống êm đềm của
đôi vợ chồng Hoàng Giác kéo dài được khoảng hơn 15 năm thì tai họa ập xuống.
Tuyệt phẩm Ngày về là niềm hạnh phúc và cũng là tai ương cho tác giả.
Lý do chỉ vì
ngày ấy chính quyền miền Nam
Chúng ta hãy chỉ cần
căn cứ vào những lời sau đây của báo chí trong nước gần đây hé lộ ra
chuyện này là cũng đoán được tai họa đã giáng xuống cho gia đình ông nặng nề cỡ
nào: “Tai họa này đã biến bà Kim Châu từ một người vợ yếu đuối đã tự gắng
gượng và trở thành lao động chính, một mình bà phải chạy vạy, lo toan chuyện
cơm áo để nuôi sống chồng con. Đằng đẳng suốt bao nhiêu năm trời bà cặm cụi may
vá, đan len thuê kể cả phết hồ dán bao bì. Bà không từ chối bất cứ việc gì, cho
dù là nhỏ nhặt hoặc lao nhọc, miễn sao đem lại cho bà chút tiền để khả dĩ mua
được thức ăn nuôi sống gia đình. Cực khổ như thế nhưng đó cũng là thời gian bà
cảm thấy rất hạnh phúc, vì bà không chỉ được chia sẻ hoạn nạn với ông mà còn
thấy... ông che mặt khóc khi chứng kiến vợ mình quá cơ cực”.
Đó
là một phần đời chao đảo của người nghệ sĩ già khá trầm lặng này. Ông bà Hoàng
Giác năm nay đã 88 tuổi, vẫn còn sống ở VN và vẫn sống thầm lặng từ đó đến giờ.
Phải chăng ông mang nặng một tâm sự bấy lâu nay và đang nuối tiếc một điều gì
đó?
Trong thời
chiến, bài hát Ngày về thường được phát trên loa phóng thanh, trên
trực thăng, trên thuyền bè nhằm kêu gọi những người lầm đường lạc lối hồi
chánh, trở về với chính nghĩa, với dân tộc. Lời và nhạc của bài hát thật mượt
mà và lai láng tình cảm, dễ xúc động lòng người.
Chiêu hồi là một
chương trình do chính phủ VNCH đề ra để kêu gọi các thành phần của Mặt trận
Giải phóng miền Nam và bộ đội miền Bắc buông súng quay về với chính
phủ VNCH để hợp tác hoặc trở về với gia đình để làm ăn sinh sống trong chính thể
Tự Do của miền Nam
Tổng
thống Ngô Đình Diệm đã ra Bản tuyên cáo vào ngày 17 tháng 4 năm 1963 mở đầu
chiến dịch Chiêu hồi.
Chương trình này thời
gian đầu trực thuộc Bộ Công dân vụ và một thời mang tên “Phong trào Chiêu
tập Kháng chiến Lầm Đường”. Sau năm 1963, phân ban Chiêu hồi đổi qua trực thuộc
Phủ Thủ tướng. Năm 1965, chuyển sang Bộ Thông tin. Sang thời Đệ nhị Cộng hòa
thì chính phủ nâng Phủ Đặc ủy Dân vận Chiêu hồi thành Bộ Chiêu hồi riêng để
điều hành hệ thống Chiêu hồi trên khắp 44 tỉnh thành của bốn vùng chiến thuật.
Mỗi tỉnh thì có một Ty Chiêu hồi.
Phương tiện để thực
hiện chương trình nầy bao gồm phát thanh, rải truyền đơn bằng phi cơ hoặc nhồi
truyền đơn trong đạn pháo để bắn vào vị trí trú ẩn của VC, cũng như thành lập
các đội võ trang tuyên truyền. Ngoài ra, chính phủ còn tìm cách thả dù xuống
mật khu VC các radio nhỏ để bắt nghe chương trình phát thanh chiêu hồi, giúp
người nghe hiểu rõ chính sách của chính phủ, khuyến khích họ mạnh dạn chọn con
đường hồi chánh.
Năm 1967 chính
phủ miền Nam
Người hồi chánh
được đưa vào các trại để học tập chính trị trong thời gian từ bốn đến sáu tuần.
Họ được phát quần áo và cung cấp thức ăn, đến khi xuất trại thì được trả về
nguyên quán hoặc định cư ở những vùng ấn định. Một số tùy theo khả năng chuyên
môn thì được kết nạp vào Cục Tâm lý chiến.
Theo
tài liệu của Bộ Chiêu Hồi thì trong thời gian từ năm 1963 đến 1973 chương trình
này đã thâu nhận hơn 194,000 người hồi chánh. Điều này cũng có nghĩa là loại
được bấy nhiêu quân đối phương ra khỏi chiến trường.
Những
bộ đội về với chính phủ VNCH, trở về với đường ngay lẽ phải, thì gọi là Hồi
chánh. Vậy thì những người
miền Nam Nam
Có ai dám quả
quyết nước VN bây giờ vẫn còn là tổ ấm không? Nếu là tổ ấm thì tại sao đàn chim
cả triệu con đã tất tả rời tổ cách đây 39 năm, hàng triệu con liều chết bỏ tổ
tha phương khắp nơi những năm dài sau đó và cho đến ngày giờ này, bằng cách này
hay cách khác, vô số vẫn lìa tổ để kiếm ăn và tìm kiếm bến lành để đậu? Ngày
nay, không những những con chim non (du học sinh) túa ra khắp mọi nơi trên thế
giới để học hỏi và để tìm nơi nương nấu, mà những con kênh-kênh, đà điểu và đại
bàng (các quan lớn của chế độ) cũng đang âm mưu lập tổ cho riêng mình ở những
phương trời xa hầu mong cao bay xa chạy một khi “tổ ấm” VN bị động, không còn
bay nhảy múa may được nữa. Người chánh thì ca “Tung cánh chim tìm về tổ
ấm”. Người tà thì ca “Tung cánh chim rời xa tổ ấm”.
Trần Việt Trình
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Những Sự Thật Cần Phải Biết