Song Vũ và bút ký "Sau Cơn
Binh Lửa"
Phạm Tín An Ninh
Phạm Tín An Ninh
Cuộc chiến đã chấm dứt gần bốn mươi năm. Thời gian đủ để chôn xóa tất cả mọi dấu tích bom đạn trên quê hương, nhưng vẫn chưa mờ nhạt trong ký ức và làm lành được vết thương trong lòng những ai từng tham dự hoặc chịu nhiều hệ lụy từ cuộc chiến ấy. Đặc biệt, những người lính miền Nam, một thời chiến đấu can trường, sẵn sàng hy sinh cho đất nước, để rồi bất ngờ phải nhận chịu thân phận kẻ bại trận trong đớn đau tức tưởi.
Từ nỗi oan khiên đó, trong suốt thời gian qua, đã có đông đảo những người lính trong mọi quân binh chủng viết về cuộc chiến, phân tích các nguyên nhân thắng bại hoặc kể lại những năm tháng hào hùng với biết bao chiến công hiển hách, ngỡ như không thể có ngày phải bàng hoàng buông súng. Đa số trong họ không phải là nhà văn, hoặc muốn trở thành nhà văn. Họ cầm bút chỉ để viết ra, giải tỏa những điều ẩn ức theo tháng năm đè nặng trong lòng. Viết để chia sẻ với những đồng đội cũ hầu cùng nhau tìm lại những kỷ niệm kiêu hùng của một thời trai trẻ, sẵn sàng chết cho quê hương. Viết để phân tích tìm hiểu những nguyên nhân nào đã đưa cuộc chiến đến một kết thúc đau lòng. Và cũng để cho con cháu - thế hệ ít nhiều bị hệ lụy từ cuộc chiến ấy - hiểu được tinh thần và khả năng chiến đấu của cha ông, nhưng vì sao đã có một ngày 30 tháng 4 buồn thảm.
Trong
số nhiều cây bút ấy, thỉnh thoảng chúng ta đọc được một số bài viết của tác giả
Song Vũ. Một cái tên còn khá xa lạ, nhưng có lẽ ai cũng rất thích thú và nhận
ra những giá trị đặc biệt ở các bài viết của ông. Không phải chỉ ở cách hành
văn, mà còn ở sự trung thực, sống động cùng những nhận định sâu sắc, độc đáo mà
chúng ta không tìm được ở nhiều tác giả khác. Một trong những nguyên nhân dẫn
tới thành công: tác giả là người trong cuộc, luôn có mặt trong các trận
chiến với những quyền hạn, trách nhiệm trực tiếp. Vì vậy, ngoài tính
trung thực được xác tín, tâm hồn tác giả cũng chan hòa theo từng dòng chữ, từng
sự kiện, đã tạo cái hồn cho các bài viết.
Song Vũ là bút hiệu của cựu Trung Tá Ngô Văn Xuân, tốt nghiệp Khóa 17 Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam. Trong suốt 13 năm binh nghiệp, ông đều ở các đơn vị tác chiến, và liên tục trải qua hầu hết các chức vu chỉ huy từ cấp trung đội, đại đội, tiểu đoàn đến trung đoàn, ngoại trừ những thời gian theo học các khóa tham mưu, dưỡng thương và gần một năm giữ chức vụ Trưởng Phòng 3 (Hành Quân) Sư Đoàn. Trước tháng 4/1975, ông là Trung Đoàn Trưởng Trung Đoàn 44/ SĐ23BB, đơn vị ưu tú đã tạo nhiều chiến tích lẫy lừng, góp phần giữ vững được Kontum -Tây Nguyên trong Mùa Hè Đỏ Lửa 1972. Ngoài khả năng lãnh đạo chỉ huy, đảm lược, ông còn nổi tiếng là một vị chỉ huy trẻ đạo đức, thanh liêm, bình dị, luôn được tất cả mọi thuộc cấp thương yêu, kính phục. Ông sống chết cùng đơn vị cho tới giờ phút cuối cùng. Sau khi miền Nam thất thủ, bị giam cầm trong nhà tù CS trên 13 năm, ông sống còn qua nhiều cơn bệnh thập tử nhất sinh, nhờ vào tình thương yêu của bạn tù và ông tin có sự nhiệm mầu nào đó.
Qua tập bút ký dày 510 trang, người đọc sẽ nhìn thấy rõ hơn con người và cả tâm hồn, cũng như lòng trắc ẩn của tác giả.
Mở
đầu cuốn sách, tác giả đã mượn lời của Erich Maria Remarque, lời tựa trong tác
phẩm All Quiet On The Western Front ( Mặt Trận Miền Tây Yên Tĩnh) để nói lên
suy nghĩ và mục đích khi khai sinh tác phẩm của minh:
“Cuốn sách này không phải
là sự buộc tội, cũng không phải là sự thú tội, lại càng không phải
là một cuộc phiêu lưu; bởi vì những ai đã từng đối mặt với cái
chết thì chẳng ai phiêu lưu đi tìm nó cả. Cuốn sách chỉ đơn giản là
nói về một thế hệ những con người, cho dù đã thoát ra khỏi
lằn tên mũi đạn, cũng đã bị hủy diệt mất rồi.”
Và trong “Lời Thưa” thay cho lời tựa, tác giả cũng “thưa” thêm:
Tuổi đời chồng chất, sức
khỏe và những hăng say của tuổi thanh xuân ngày càng nguội dần. Tôi thấy cuộc
sống mình hụt hẫng hoang mang. Mỗi năm lại vắng thêm đồng đội và rồi một ngày
nào đó, cũng sẽ tới lượt chính mình. Điều tự nhiên đó, thực chất chẳng phải là
nỗi ưu tư bởi vì đó là quy luật. Nhưng điều làm tôi suy ngẫm là ý nghĩa về cuộc
đời của chính mình, thế hệ của chúng tôi, qua những việc đã làm, những đau
thương đã trải, thực sự là gì? Hoặc chẳng là gì hết ?
Những băn khoăn đó là cảm
hứng cho tôi viết tiếp một số bút ký tiếp theo có mặt trong cuốn sách này. Dĩ
nhiên đây vẫn chỉ là những cảm nhận của riêng tôi và việc viết ra là mong muốn
chia sẻ biết đâu chẳng là một việc hữu ích cho những thế hệ tiếp nối?
Ngoài “Lời Thưa” và “Lời Cảm Tạ” ở các trang đầu và cuối sách, tập bút ký gồm 21 bài viết. Mỗi bài là những mảnh đời của tác giả ghép lại, lồng trong các đơn vị tác giả đã từng phục vụ, trong các trận chiến mà ông đã từng chỉ huy, tham dự. Tâm hồn của ông chan hòa trong tình đồng đội và số phận thăng trầm cùa quê hương đất nước. Ở đó, gần như trong bất cứ trang sách nào, người đọc cũng sẽ thấy phảng phát hình ảnh của những người lính chiến thực thụ, trách nhiệm hiểm nguy và số phận nghiệt ngã của họ cùng với tình huynh đệ mà họ đã dành cho nhau trong suốt cuộc chiến cũng như sau ngày buông súng.
Nếu
là người đã từng phục vụ cùng đơn vị hoặc bị giam giữ cùng tù với tác giả, đọc
những bài viết của ông, sẽ có cảm giác thời gian như đang quay ngược lại, để
được nhìn thấy khuôn mặt, dáng dấp của hầu hết bạn bè, sẽ có cảm xúc từ hãnh
diện đến đau đớn xót xa. Mỗi trang, mỗi chữ trong bài viết như thắm đẵm máu,
nước mắt và cả nghĩa tình đồng đội, những người còn sống hay đã hy sinh.
Sau
những kỷ niệm vui buồn của tác giả từ ngày bước chân vào “Con đường binh
nghiệp” rồi ” Vào nơi gió cát” là các bài viết sống động về các trận
chiến Kontum mùa hè 1972 và Mặt trận Cao Nguyên tháng 3/75. Ở đây độc giả
sẽ đọc được nhiều điều mới lạ, hiểu thêm về nguyên nhân mất Ban Mê Thuột dẫn
đến “triệt thoái Cao Nguyên” để cuối cùng mất cả miền Nam.
Song Vũ đã viết về cuộc chiến không chỉ bằng nhãn quan, tâm trạng mà còn bằng máu của một người lính chiến trường thực thụ trong hơn 13 năm binh nghiệp. Sau đó ông còn có 13 năm tù, một lượng thời gian tương đương binh nghiệp. Mười ba năm ấy, là thời gian tác giả có thể gặp gỡ hầu hết bạn bè cùng cấp, những tướng lãnh có trách nhiệm trong nhiều mặt trận cũng như ở các bộ tham mưu đầu não, giúp ông có thêm nhiều dữ kiện chính xác. Thời gian 13 năm ấy cũng đủ để ông suy ngẫm và cho chúng ta những nhận định có giá trị. Vì vậy những phân tích thắng bại, ngoài tính chuyên nghiệp còn bằng những trải nghiệm, hiểu biết thực tiễn và sâu sắc .
Điều đặc biệt là ông không hề qui trách nhiệm cho các lực lượng đồng minh hay một bàn tay ngoại nhân nào, mà trước hết là ở chính chúng ta.
Trong
cuối bài dich thuật tiểu phẩm Raid at Entebbe (Cuộc
đột kich tại Entebbe) của tác giả Ira Peek, tường thuật lại cuộc đột kích
thần kỳ của Lực lượng Do Thái vào phi trường Entebbe /Uganda, vào tối ngày 3
rạng ngày 4/7/1976, giải cứu 103 con tin bị bọn khủng bố PFLP bắt cóc, Song
Vũ đã viết :
Qua câu chuyện về chiến
công kỳ diệu này, tôi nghĩ đã có thể nhìn thấy nguyên do đó. Trong bất cứ
cuộc chiến tranh nào, phe thắng trận ít nhất cũng phải có được một yếu tố nổi
bật: Một nhóm chỉ đạo chíến lược thật sự tài năng hơn kẻ thù. Từ
yếu tố này sẽ mang đến những hệ quả tất nhiên - sự tổng hợp sức mạnh cần thiết
để đưa cuộc chiến đấu tới thắng lợi sau cùng. Dân tộc Do Thái có yếu tố
ấy còn chúng ta thì không.
Các tướng lãnh, sĩ quan Do
Thái sống chết với lính, còn hơn thế nữa, các lãnh tụ chính trị của họ đồng
kham cộng khổ với dân, sẵn sàng hy sinh quyền lợi riêng tư cho lợi ích chung
của đất nước.
Tôi không chia sẻ quan điểm
của một số người khác cho rằng, một ngày nào đó khi Do Thái không còn cần thiết
cho lợi ích của Hoa Kỳ, họ sẽ bị bỏ rơi, nhưng tôi tin chắc rằng, chính phủ Hoa
Kỳ không thể bắt một dân tộc đồng minh diệt vong khi dân tộc ấy có đủ tài trí
và khả năng để tự sinh tồn.
Thực tâm tôi không muốn khơi
dậy một vết thương chưa lành trong nỗi đau chung của những thế hệ trong trang lứa
chúng tôi, một thế hệ đã lãnh đủ mọi tai ách, hy sinh mà không hoàn thành được
sứ mạng bảo vệ đất nước, dân tộc mình. Nhưng nếu cứ mãi đổ vấy cho sự thất
bại ấy là do sự tráo trở của đồng minh, tự coi mình là một thứ lính đánh thuê
thì theo tôi, sự hy sinh của thế hệ chúng tôi trong cuộc chiến vừa qua là một
điều rất đáng buồn!”
No comments:
Post a Comment
Những Sự Thật Cần Phải Biết