MOT Y CHI CHONG CONG
MOT LOI THE GIANH LAI QUE HUONG
MƯỜI TÁM ROI ĐÒN
LÃO MÓC
Hồi tôi còn nhỏ, lúc đi
học đọc được mặt chữ rồi, tôi hay đọc truyện cho má tôi nghe. Đây không phải là
một việc làm tình nguyện. Bởi tôi dám chắc chẳng có đứa con nít nào bằng lòng
với việc phải bỏ cuộc chơi với chúng bạn ngoài sân để ngồi đọc sách cho người khác
nghe. Đây là một việc làm bắt buộc, nhưng có ngã giá của đôi bên. Má tôi không
biết chữ quốc ngữ nhưng thích nghe truyện. Còn tôi nếu chịu khó đọc truyện cho
bà nghe, thì lâu lâu, mỗi lần bà đi bán vải về, tôi sẽ được một đồng xu. Đổ
nước xuống nền nhà đất nện, rắc lên đó một miếng tro bếp, để đồng xu xuống rồi
dùng gót chân xoay phía trên, đồng xu sẽ sáng bóng, mới tinh. Chủ nhân nó sẽ
ngại ngần mỗi khi dùng đồng xu đó để ăn hàng quà!
Sau này lớn lên, có con
cái đầy đàn tôi mới nghiệm ra là má tôi thích nghe tôi đọc truyện phần lớn là
để bà tự thưởng thức cái tác phẩm máu thịt của bà, là thằng con của bà chứ
không ai xa lạ, và nó đang là một tài năng kinh thiện động địa: nó đọc được chữ
quốc ngữ!
Có một truyện do một ông
đồng hương với má tôi viết ra in vô sách. Tôi sau này nhớ lõm bõm. Cuốn sách
thì mất lâu rồi. Vì cuốn sách do một người đồng quận với bà viết ra nên bà quý
lắm, bắt tôi đọc đi đọc lại.
Hồi thập niên 60, tình
cờ đọc quyển “Thú chơi sách” của ông Vương Hồng Sểnh tôi mới nhớ lại rõ ràng. Đó
là cuốn “Tiếu đàm” do hai ông Phụng Hoàng San và Dương Diếp sao lục, bản in của
Ấn quán “De L’Union” năm 1914. Ông Dương Diếp là người đồng hương Mõ Cày với má
tôi. Trong sách ấy có một chuyện.
“Tích như vầy:
Có anh học trò ham sách
mà có tánh hay kiêu ngạo. Khi nọ có ông quan huyện mới đổi lại, chưa quen biết
gì với anh ta.
Dinh ông Huyện thì ở
ngang nhà ảnh.
Trước nhà anh này có một
hàng tre. Muốn khoe của và để chọc tức quan huyện không có nhiều vật quý như
mình, nên anh học trò cho trẻ dán trước nhà hai câu liễn như vầy:
Đình chưởng thiên can
trước
Gia tàng vạn quyển thơ.
Nôm:
Sân mọc ngàn cây tre
Nhà đầy muôn cuốn sách.
Ông huyện thấy thằng
xấc, ghét mới sai lính rằng: “Bây qua đốn hết tre cho nó rảnh, coi còn gì mà
tre với trước nà.”
Lính vưng lịnh qua đốn
hết hàng tre; nhưng thường thường đốn tre hay bắc thang đốn nửa chừng hay là
dùng câu liêm giựt nội khúc ngọn mà thôi để khỏi bị gai tre đâm.
Thừa đó, anh học trò
không gỡ câu liễn, để vậy dán nối thêm rằng:
Đình chưởng thiên can
trước đoản
Gia tàng vạn quyển thơ
trường.
Nôm:
Sân mọc ngàn cây tre vắn
Gia tàng vạn quyển thơ
trường.
Ông huyện giận quá mới
troàn rằng: “Lính bây qua bứng hết và gốc và rễ cho tao, coi còn gì mà vắn dài
nà!”
Lính nghe dạy sao thì
làm vậy.
Anh ta cũng không gỡ cặp
liễn, để vậy dán nối thêm rằng:
Đình chưởng thiên can
trước đoản tận
Gia tàng vạn quyển thơ
trường tồn.
Nôm:
Sân mọc ngàn cây tre vắn
hết
Nhà đầy muôn cuốn sách
dài còn.
Ông huyện giận quá mà
không làm chi anh ta đặng.
Năm ấy trời nắng hạn,
ông huyện đòi làng tổng tới dạy ăn chay, nằm đất ba ngày đêm, cầu Trời khẩn
Phật, nhưng vẫn không mưa hột nào.
Anh học trò điên chữ,
mới làm thơ dán trước cửa mà ghẹo quan huyện ta rằng:
Huyện đường quan đảo
khuyết,
Tổng thôn đồng tịnh
khiết.
Bán dạ khai song quan:
Minh nguyệt!
Nôm:
Quan huyện ta cầu võ,
Tổng làng đều tới đó.
Nửa đêm mở cửa xem:
Trăng tỏ!
Ông huyện giận quá, đòi
nó qua mà rằng:
“Ta làm chuyện phải, cầu
khẩn cho trời mưa xuống cho dân làng làm ruộng; mày là đồ hủ nho không làm gì
cho ích quốc lợi dân, lại làm thơ mà kiêu ngạo quan trên.”
Bèn kêu lính mà troàn
rằng:
“Nó làm thơ mười bảy
chữ, đem nó ra đánh mười bảy roi, sắp nóc thêm một roi là mười tám cho biết
chừng bỏ thói kiêu ngạo”.
Anh ta bị đòn một bữa
lết lát mà cũng không bỏ tánh cũ. Về nhà làm bài thơ dán trước cửa như vầy:
Thi chương đề thập thất,
Huyện đường đả thập bát
Nhược tác liên thiên
thi:
Đả sát!
Nôm:
Thơ làm mười bảy kết,
Bị mười tám roi lết!
Nếu làm bài liên thiên:
Đánh chết!
Quan huyện giận quá xúi
làng tổng kiện đặng ông làm thiệt hại nó. Cái nghề học trò tự phụ, lâu nay ở
trong làng kiêu ngạo, họ đà chịu không nổi, nay sẵn có tiếng ông huyện đốc vào,
ối thôi, họ vào không biết mấy chục lá đơn. Ông huyện không hỏi chi nhiều, làm
án phát phối đày va ra xứ xa.
Anh ta bị đi đày lâu
ngày, có người cậu đến thăm mà người ấy có tật chột hết một con mắt. Cậu cháu
gặp nhau mừng rỡ khóc lóc, than thở thảm thiết lắm. Đến lúc từ biệt nhau kẻ về
người ở, anh ta mới làm một bài thơ đưa cậu lên đường như vầy:
Phát phối tại viễn
phương,
Kiến cựu như kiến nương.
Lưỡng nhơn giai thống
khốc:
Tam hàng!
Nôm:
Bị đày đi xứ xa,
Thấy cậu như mẹ ta.
Hai người đều khóc mướt:
Lụy ba!”
Chuyện tới đây thì dứt!
Hồi xưa viết sách còn kỵ húy. Không biết tác giả tránh tên ai mà chữ “trúc”
viết thành chữ “trước”, còn chữ “truyền” viết thành chữ “troàn”. Mà đó chỉ là
mấy chi tiết nhỏ.
Chuyện đáng nói là anh học
trò ưa châm chọc người ta, nhiều khi không phải chỗ, không phải lúc.
Anh học trò quả tình có
chút chữ nghĩa và một mớ tài vặt. Nội cái chuyện anh ta chắp nối thêm mấy chữ
vào hai câu liễn treo cửa nhà thì đủ thấy anh ta sáng trí và ranh vặt.
*
Những ai, những tổ chức,
đảng phái nào ngồi mà nghĩ ra chuyện:
-“Đảng Cộng Sản hay không
cộng sản thì họ cũng phải có tinh thần dân tộc yêu nước. Kết án họ bây giờ hẳn
có sự sai lầm chăng? Đảng CSVN đang tổ chức họp đảng và đang lấy từng ý kiến
của người dân để thay đổi chế độ. Người dân cứ việc đưa ý kiến cho đảng CSVN.”
-“CSVN là một thành phần
của dân tộc, và CSVN có công với dân tộc” và ca tụng Hồ Chí Minh: “Một con người
như vậy thì đáng để trân trọng và có nhiều điều ta phải học hỏi.”
-“Người CS, sau nhiều chục
năm gây chiến tranh huynh đệ tương tàn, đã thực hiện được độc lập thống nhất,
dù có thật hay không đi nữa, đó cũng là một công lao, dân tộc VN sẵn sàng ghi
nhận và biết ơn.”
-“Bây giờ mà còn Quốc,
Cộng gì nữa.”
-“Lá cờ vàng chết từ năm
1975 rồi thế mà bây giờ người ta vẫn lấy lá cờ ra để tranh cãi làm ngăn cách
long người. Đã thế, còn lấy cờ phủ lên những đống thịt thối.”
-“Quân lực Việt Nam Cộng
Hoà là bọn lính đánh thuê… Ai động tới Hoà Thượng, Tăng Thống Thích Huyền Quang,
Thích Quảng Độ là mang tội phản quốc, xúc phạm đến vua Lý, vua Trần”.
Đành rằng ở những đất
nước tự do, dân chủ như Mỹ, Pháp, cựu Thủ Tướng VNCH, cựu Đại Tướng QLVNCH Trần
Thiện Khiêm, các lãnh đạo của đảng Việt Tân, cựu Đại Tá QLVNCH Mai Viết Triết,
ông “Tiến sĩ đầu ruồi” Lê Thiện Ngọ, “siêu tăng thống Võ Văn Ái,” kẻ lãnh tiền
của tổ chức NED để phá nát Phật Giáo Ấn Quang, ông nhà văn ngụp lăn trong
“Vũng bùn đài Việt Nam Hải Ngoại” Sơn Tùng… có quyền tự do phát biểu
những lời nhố nhăng, lố bịch, ngu xuẩn như đã ghi lại trên.
Nhưng cái gì cũng có
giới hạn của nó. Anh học trò thời xưa nếu biết dừng lại ở chỗ mấy câu liễn treo
cửa thì ông huyện dù có tức nhưng cũng chẳng làm gì hơn được là phá sạch hàng
tre trước nhà anh học trò lếu láo. Nhưng anh học trò đã bước qua giới hạn.
Trong lúc tổng, thôn ăn chay nằm đất, cầu Trời khẩn Phật để mong trời mưa có
nước làm ruộng mà anh ta còn quá quắt chọc phá:
“Nửa đêm mở cửa xem:
Trăng tỏ!”
Trăng tỏ thì không có
mưa. Mưa hay không là do ông Trời. Nhưng trong lúc ai cũng ăn chay , nằm đất,
thành tâm cầu đảo, mong có được trời mưa lấy nước làm ruộng như vậy, lẽ ra anh
học trò cũng phải ăn chay, nằm đất như người ta. Không được như vậy thì cũng
làm ơn đừng có quá quắt xách mé, chọc phá mọi người trong những lúc đó. Người
ta đang làm việc phải mà. Quá quắt thì phải đòn.
Mười bảy chữ mười bảy
roi. Ông quan huyện còn “sắp nóc” một roi cho ấm cái bàn tọa là đúng lắm. Cho
bỏ cái tật cà khịa!
Mấy tổ chức, đảng phái
hoạt đầu, những lãnh đạo VNCH ngày cũ, những tên “trí thức đầu ruồi” không bị
đánh đòn vô cái bàn tọa mà đánh chỗ khác còn đau hơn.
Bị đồng bào chống Cộng
khắp nơi mắng mỏ, nhiếc móc thì nhức xương, đau đầu còn hơn bị đánh mười bảy
roi đòn. Đã vậy còn bị mấy ông viết báo “sắp nóc” thêm cho một mớ! Đúng là cả
bọn bị một trận “lết lát”.
Ai đọc tới đoạn anh học
trò bị đày xa xứ vì tội lếu láo cũng thấy đôi phần thương hại. Chính người cậu
chột mắt thường ngày chắc cũng không ưa gì cái tánh phá đám không đúng nơi,
đúng chỗ của thằng cháu, lúc ấy cũng thương tình mà cất công đi thăm.
Nhưng cái nết đánh chết
không chừa. Hai cậu cháu khóc lóc với nhau, thằng cháu ma mãnh này lại đem ngay
cái tật của ông cậu ra để… khều:
“Hai người đều khóc mướt
Lụy ba!”
Hai người cùng khóc
nhưng chỉ có ba hàng nước mắt thì đúng là thằng cháu sáng trí không phải chỗ
này chọc ông cậu chớ còn ai vô đây!
Câu chuyện xưa chấm dứt
ngang xương. Có lẽ tác giả không muốn dài dòng tả lại cái cảnh thằng cháu bị
ông cậu cho vài cái bợp tai, rồi “sắp nóc” ít hèo vô cái bàn toạ.
Chuyện thằng cháu học
trò hay đâm thọc này không biết có thật hay không. Chứ còn mấy tay trí thức,
đảng phái hoạt đầu thời nay ưa viết lách, tuyên bố kiểu sáng trí không đúng
nơi, đúng chỗ bây giờ thì ai cũng biết. Lâu lâu lại thò ra múa vài cái tầm bậy,
bị phết cho mấy hèo, lặn trốn một thời gian rồi cũng chứng nào, tật nấy.
Nhưng mà bệnh quỷ thì có
thuốc tiên. Con khỉ phá phách quá thì người ta xát ớt vào miệng, vào mắt nó.
Nếu mà nó biết thân, bỏ tật, ngồi yên một chỗ mà bắt chí, bắt rận thì người ta
sẽ để nó yên. Còn nếu mà nó còn tiếp tục làm trò khỉ không phải chỗ thì người
ta sẽ cứ roi mà phết.
Làm thơ láo lếu mười bảy
chữ thì lãnh mười tám roi đòn. Còn viết lách, tuyên bố láo lếu đánh phá Cộng
đồng Quốc Gia chống Cộng ở đây thì cũng nên coi chừng. Đồng bào ai cũng đang
lăm lăm một cây roi mây.
Nhà có nuôi mấy con khỉ
thì phải mất công coi chừng nó. Tánh nó ưa làm trò khỉ. Nhưng có nó chạy lăng
xăng đầu này, đầu nọ cũng vui mắt mọi người. Miễn là bọn khỉ gió này biết nghe
lời một chút, đừng có phá cửa, phá nhà quá mức!
LÃO MÓC
On Saturday, February
22, 2014 5:40 PM, Nghiem Nguyen <laomoc247@gmail.com>
wrote:
No comments:
Post a Comment
Những Sự Thật Cần Phải Biết