Thông điệp Liên bang "tuyệt vời nhất"
của TT Obama
"Chúng ta đã đặt một
nền tảng mới. Giờ nhiệm vụ của chúng ta là vẽ ra một tương lai tươi sáng hơn.
Hãy bắt đầu chương mới này - cùng nhau - và hãy bắt đầu ngay bây giờ".
Trân trọng mời quý độc
giả đón đọc.
Thông điệp Liên bang năm nay được chờ đợi vì đây là lần đầu tiên
Tổng thống Obama trình bày các chương trình nghị sự và các đường hướng chính
sách của chính phủ trước Quốc hội do đảng Cộng hòa toàn quyền kiểm soát.
Nó cũng hứa hẹn sẽ đề cập đến nhiều vấn đề lớn trong cả đối nội lẫn
đối ngoại của chính phủ Mỹ năm 2015.
Chúng tôi sẽ tường thuật trực tiếp toàn bộ nội dung Thông điệp, kèm
theo đó là các nhận xét, bình luận của nhiều chuyên gia, nhà ngoại giao tên
tuổi của Việt Nam và Mỹ mà chúng tôi kết nối.
Thưa ngài Chủ tịch Hạ viện, Phó Tổng thống, các thành viên Quốc
hội, cùng toàn thể công dân Mỹ,
Thế kỷ mới đã đi được 15 năm. Đó là 15 năm với những vụ khủng bố
xảy ra tại chính quê hương chúng ta, 15 năm với 2 cuộc chiến tranh dài hạn
với nhiều mất mát mà thế hệ mới của chúng ta đã phải trải qua, 15 năm với một
cuộc suy thoái kinh tế lan rộng khắp đất nước cũng như trên toàn thế giới. Đó
là một khoảng thời gian đầy khó khăn đối với nhiều người.
Nhưng hôm nay, chúng ta sẽ bước sang trang mới.
Đêm nay, sau một năm đột phá với nước Mỹ, nền kinh tế của chúng ta
đang phát triển và tạo công ăn việc làm ở mức cao nhất kể từ năm 1999.
Tỷ lệ thất nghiệp đã thấp hơn so với trước thời kỳ khủng hoảng. Trẻ
em đi học có tỷ lệ tốt nghiệp ở mức cao nhất từ trước đến nay. Ngày càng nhiều
người Mỹ đã có bảo hiểm đầy đủ.
Chúng ta đã thoát khỏi sự lệ thuộc vào nguồn dầu khí nước ngoài một
cách tốt nhất trong hơn 30 năm qua.
Đêm nay, lần đầu tiên kể từ vụ khủng bố 11/9, nhiệm vụ quân sự của
chúng ta tại Afghanistan đã kết thúc. 6 năm trước, gần 180.000 quân Mỹ đã có
mặt tại Iraq và Afghanistan.
Đến thời điểm này, con số đó chỉ còn 15.000. Chúng tôi không quên
sự dũng cảm và hy sinh của những người chiến binh của Thế hệ 11/9, những người
đã chiến đấu để bảo vệ sự an toàn của chúng ta. Chúng tôi rất biết ơn các bạn.
Nước Mỹ, sau tất cả những gì chúng ta đã phải trải qua, sau sự kiên
trì và chăm chỉ cần thiết để chúng ta có thể hồi phục, và với những nhiệm vụ
phía trước, các bạn hãy nhớ lấy điều này:
Bóng ma của cuộc khủng hoảng đã ở lại phía sau, và nước Mỹ vẫn vững
mạnh (the State of the Union
is strong - câu nói "cửa miệng" của các vị Tổng thống trong các bài
Thông điệp Liên bang hàng năm - PV).
Vào thời điểm này, với một nền kinh tế đang tăng trưởng, những
khoản nợ giảm dần, một nền công nghiệp năng động, và một nền sản xuất năng lượng
phát triển hơn bao giờ hết - chúng ta đã trỗi dậy từ cuộc khủng hoảng để tự
kiểm soát lấy tương lai của chúng ta với một sự tự do mạnh hơn bất cứ quốc gia
nào trên Trái đất.
Đây là lúc chúng ta quyết định số phận của mình trong 15 năm tới,
và trong nhiều thập kỷ sau đó.
Liệu chúng ta có chấp nhận một nền kinh tế mà chỉ một vài người
trong chúng ta được lợi lớn?
Hay liệu chúng ta nên tập trung công sức vào sự phát triển của một
nền kinh tế sẽ đem lại thu nhập và cơ hội một cách công bằng đối với mỗi người?
Liệu chúng ta có nên tiếp cận với thế giới bên ngoài một cách sợ
sệt và đối phó, bị cuốn vào những cuộc giao tranh khiến quân đội chúng ta suy
yếu và làm giảm vị thế của nước Mỹ?
Hay liệu chúng ta nên tận dụng một cách khôn ngoan mọi nguồn lực
nước nhà để chống lại các thế lực thù địch và bảo vệ hành tinh của chúng ta?
Liệu chúng ta có nên để bị chia rẽ và đấu đá nội bộ? Hay liệu chúng
ta nên tìm lại và nắm vững những giá trị cốt lõi đã tạo nên một nước Mỹ như
ngày nay?
Trong hai tuần tới, tôi sẽ gửi lên Quốc hội một bản dự thảo với
những bước đi thiết thực thay vì những dự định mang tính đảng phái chính trị.
Và trong những tháng tới đây, tôi sẽ đi khắp nước Mỹ để thuyết phục các bạn ủng
hộ những dự định đó.
Đêm nay, tôi không muốn đi quá sâu vào một danh sách các dự định
tương lai, mà thay vào đó, tôi muốn tập trung vào những giá trị có liên quan
trực tiếp đến những sự lựa chọn đang trước mắt chúng ta.
Đầu tiên là nền kinh tế.
7 năm trước, Rebekah và Ben Erler, hai công dân thành phố Minneapolis,
đã lấy nhau. Rebekah làm nghề bồi bàn. Ben làm ngành xây dựng. Jack, người con
đầu lòng của hai người sắp chào đời.
Họ là những công dân Mỹ trẻ tuổi đang xây dựng mái ấm ngay trên quê
hương họ. Còn gì tuyệt vời hơn thế?
Rebekah đã viết cho tôi mùa xuân năm ngoái: "Ước gì chúng tôi
biết được những gì sẽ xảy ra với thị trường nhà đất và xây dựng(*)."
Từ hệ quả của cuộc khủng hoảng, công việc của Ben gặp nhiều khó
khăn. Anh phải làm những công việc không đúng với sở trường để đảm bảo thu nhập,
kể cả khi những công việc này khiến anh phải xa gia đình trong thời gian dài.
Rebekah phải để lại khoản tiền đã vay để học đại học, tạm thời đi
học cao đẳng cộng đồng, và phát triển sự nghiệp theo một hướng khác. Họ đã hy
sinh vì nhau.
Và dần dần, công lao của họ đã được đền đáp. Họ đã có đủ tiền xây
được một ngôi nhà mới. Họ có một người con thứ hai, tên Henry.
Rebekah có một công việc ổn định với thu nhập cao hơn. Ben đã trở
lại với ngành xây dựng sở trường, và có thể về ăn tối cùng gia đình hàng ngày.
"Thật tuyệt vời, cái cảm giác trỗi dậy sau thời kỳ khó khăn.
Gia đình chúng tôi giờ đã gần gũi và mạnh mẽ hơn sau những khó khăn trước đây"
- Rebekah đã viết cho tôi như thế.
The
Erler family - Ben, Rebekah and their boys Jack and Henry - listen to President
Obama talk about the economy while at the Lake Harriet Band Shell in
Minneapolis last June
Rebekah Erler, center, with First Lady Michelle Obama
Nước Mỹ chúng ta cũng gần
gũi và mạnh mẽ hơn sau những khó khăn trước đây.
Nhà báo David Maraniss của Washington Post
ca ngợi đây là "bài phát biểu tuyệt vời nhất của Obama".
Các bạn ạ, câu chuyện của Rebekah và Ben cũng là câu chuyện của
nước Mỹ chúng ta. Họ đại diện cho hàng triệu người Mỹ đã làm việc chăm chỉ, hi
sinh, và làm mới mình.
Các bạn chính là lý do tại sao tôi tranh cử vào chiếc ghế Tổng
thống này. Các bạn là những người trong tâm trí tôi vào 6 năm trước, trong
những tháng ngày đen tối của cuộc khủng hoảng tài chính, khi tôi đứng trên thềm
tòa nhà Quốc hội và hứa với các bạn rằng chúng ta sẽ xây dựng lại nền kinh tế
trên một nền tảng mới.
Sự cố gắng và kiên trì của các bạn đã giúp nước Mỹ trỗi dậy mạnh mẽ
được như ngày hôm nay.
Chúng ta đã có niềm tin vào việc tạo thêm công ăn việc làm. Và
trong 5 năm qua, nền kinh tế của chúng ta đã tạo thêm được hơn 11 triệu công
việc mới.
Chúng ta đã có niềm tin vào việc giảm lệ thuộc vào dầu khí nước
ngoài và bảo vệ hành tinh của chúng ta.
Và hôm nay, nước Mỹ nắm vị trí số một thế giới trong ngành dầu khí.
Nước Mỹ nắm vị trí số một thế giới về phát triển năng lượng gió.
Sản lượng năng lượng mặt trời của chúng ta trong 3 tuần vào thời
điểm này bằng với sản lượng năng lượng mặt trời chúng ta làm ra trong cả năm
2008.
Và nhờ giá dầu giảm và chất lượng xăng tăng, mỗi gia đình Mỹ năm
nay tiết kiệm được trung bình 750 USD tiền xăng.
Chúng ta đã có niềm tin vào lớp trẻ trong một thế giới đầy cạnh
tranh.
Và hôm nay, những học sinh sinh viên trẻ của chúng ta đang có điểm
trung bình hai môn chính là Toán và Đọc hiểu cao nhất từ trước đến nay. Tỉ lệ
tốt nghiệp trung học phổ thông của chúng ta đạt mức cao kỉ lục. Và lượng sinh
viên tốt nghiệp đại học cũng tăng hơn bao giờ hết.
Chúng ta đã có niềm tin vào việc những bộ luật phù hợp có thể phòng
ngừa một cuộc khủng hoảng mới, bảo vệ quyền lợi của các gia đình Mỹ, và khuyến
khích cạnh tranh công bằng.
Và ngày hôm nay, chúng ta đã có trong tay những dự luật có thể ngăn
chặn các lỗ hổng thuế quan, một cơ quan giám sát tiêu dùng để bảo vệ chúng ta
khỏi những cá nhân tổ chức cho vay nặng lãi.
Và chỉ trong năm vừa qua thôi, gần 10 triệu người Mỹ đã được bảo
hiểm y tế.
Trong mỗi bước tiến, người ta đã nói rằng những mục tiêu của chúng
ta là quá sức, rằng chúng ta sẽ làm trầm trọng hóa thêm cuộc khủng hoảng.
Nhưng ngược lại, chúng ta đang chứng kiến sự phát triển về mặt kinh
tế một cách mạnh mẽ nhất trong hơn một thập kỉ qua, các khoản nợ của chúng ta
đã giảm 2/3, một thị trường chứng khoán đã hồi phục và tăng trưởng gấp đôi, và
tình hình lạm phát do bảo hiểm y tế ở mức thấp nhất trong 50 năm qua.
Đã quá rõ ràng rồi.
Kinh tế lấy trọng tâm là tầng lớp trung lưu hoàn toàn có thể được
áp dụng. Tăng cường cơ hội sẽ đem lại hiệu quả. Và những chính sách này sẽ tiếp
tục phát huy tác dụng nếu như chúng ta có thể gạt những mục đích chính trị sang
một bên.
Chúng ta không thể kìm hãm nền kinh tế qua việc đóng cửa chính phủ.
Chúng ta không thể để người Mỹ sống trong lo ngại bằng cách tước đi
quyền được bảo hiểm của họ, hay ra những luật lệ mới tại Phố Wall, hay tiếp tục
đấu đá xoay quanh các chính sách nhập cư trong khi chúng ta sở hữu một hệ thống
có thể xử lý được điều đó.
Nếu Quốc hội đưa ra bất kỳ một dự luật nào liên
quan đến những điều trên, tôi sẽ dùng quyền phủ quyết.
Ngày hôm nay, nhờ có một nền kinh tế đang phát triển, đà phục hồi
của chúng ta đã có tác động đến cuộc sống của nhiều người hơn. Mức lương đang
tăng dần. Chúng ta nên biết rằng những ông chủ kinh doanh nhỏ đang có ý định
tăng lương cho người lao động ở mức cao nhất từ năm 2007.
Có điều - những người trong chúng ta hôm nay, chúng ta nên nhắm đến
cái đích cao hơn. Chúng ta cần làm nhiều hơn là chỉ "tránh không
phá".
Đêm nay, chúng ta hãy cùng nhau nối lại mối liên hệ lâu đời giữa
công sức bỏ ra và những cơ hội phát triển, một quyền lợi đặc trưng của mỗi người
Mỹ.
Vì những gia đình như Rebekah vẫn cần sự giúp đỡ của chúng ta. Vợ
chồng cô ấy đang làm việc chăm chỉ hơn bao giờ hết, nhưng họ không được đi du
lịch, chưa được mua xe mới, để dành dụm tiền trả nợ và giữ cho đến khi về hưu.
Chỉ riêng chi phí chăm sóc cho hai đứa con của họ cũng đã hơn cả
tiền thuế nhà đất, và hơn tiền học một năm ở Đại học Minnesota.
Cũng như hàng triệu người dân Mỹ chăm chỉ khác, Rebekah không ngửa
tay xin viện trợ, mà cô ấy chỉ muốn chúng ta tìm ra những chính sách mới để
giúp gia đình cô có thể vượt lên.
Trước đây, trong mỗi bước tái cơ cấu nền kinh tế trong lịch sử nước
Mỹ, chúng ta đã có những bước đi táo bạo để phù hợp với thời thế, đồng thời đảm
bảo cơ hội công bằng cho mỗi người dân.
Chúng ta đã có luật bảo vệ người lao động và các gói bảo hiểm y tế
(Medicare, Medicaid) để bảo vệ người dân khỏi những khó khăn không ngờ tới.
Chúng ta đã trang bị cho người dân trường học, cơ sở hạ tầng và
mạng internet, những công cụ sẽ giúp họ biến những cố gắng của mình ra thành
quả.
Đây là bản chất của nền kinh tế trung lưu - nước Mỹ sẽ hoạt động
hiệu quả nhất khi mỗi người trong chúng ta đều có cơ hội bình đẳng, đều bỏ ra
công sức của mình, dưới một bộ luật công bằng cho mọi người.
Chúng ta không chỉ muốn tất cả chia sẻ sự thành công của nước Mỹ,
mà tất cả chúng ta phải đóng góp cho sự thành công của nước Mỹ.
Thượng nghị sĩ John McCain: "Đối với
các vấn đề an ninh quốc gia mang tính sống còn, bài phát biểu của Tổng thống
Obama thật không may đã cho thấy giờ đây, chính quyền đang thiếu sức sống chiến
lược như thế nào".
Vậy chúng ta cần những gì để phát triển một nền kinh tế trung lưu
trong thời đại này?
Đầu tiên, kinh tế trung lưu sẽ phát huy tác dụng nếu chúng ta có
thể giúp các gia đình cảm thấy bình tâm trong một thế giới nhiều đổi thay.
Cụ thể hơn, đó là giúp đỡ họ có thể có điều kiện nuôi con ăn học,
có điều kiện đi học đại học, có bảo hiểm, có một mái ấm, và có lương hưu.
Những dự luật mới của tôi sẽ để tâm đến tất cả những điều này, đồng
thời giảm thuế và giúp mỗi gia đình có thể giữ lại được cho mình hàng nghìn USD
mỗi năm.
Tất nhiên không gì giúp đỡ các gia đình nói trên tốt bằng một mức
lương cao hơn. Đó là lý do tại sao Quốc hội cần thông qua một bộ luật đảm bảo
sự công bằng về mặt lương bổng cho cả nam lẫn nữ.
2015 rồi. Đã đến lúc làm như vậy. Chúng ta cần đảm bảo mỗi người
lao động được nhận lương làm thêm giờ đúng với công sức họ bỏ ra.
Đối với những thành viên trong Quốc hội vẫn phản đối việc tăng mức
lương tối thiểu, hãy lắng nghe điều này: Nếu các vị thực sự tin rằng một người
làm việc 40 tiếng/tuần có thể chăm lo cho gia đình họ với mức lương 15.000
USD/năm, thử làm như vậy xem.
Nếu không, mong các vị hãy bỏ phiếu ủng hộ việc tăng lương cho
những người Mỹ đang làm việc chăm chỉ hàng ngày kia.
Những thay đổi này sẽ không biến tất cả trở thành người giàu, hay
xóa đi mọi khó khăn trước mắt. Đấy không phải nhiệm vụ của chính phủ.
Để mỗi gia đình đều có một cơ hội bình đẳng, các nhà tuyển dụng cần
có một tầm nhìn xa hơn, họ cần phải nghĩ đến những lợi ích lâu dài của công ty
mình thay vì chỉ đau đáu lo cho bảng lương của quý sắp tới.
Chúng ta vẫn cần những bộ luật tiếp thêm sức mạnh cho các tổ chức
công đoàn, và cho họ một tiếng nói riêng.
Những quyền lợi như chăm sóc trẻ em, nghỉ ốm, hay một mức lương
bình đẳng sẽ tạo nên sự khác biệt trong cuộc sống của hàng triệu hộ gia đình
nước Mỹ. Đây là sự thật.
Và đây cũng là những gì tất cả chúng ta, dù là đảng viên Cộng hòa
hay Dân chủ, phải làm được.
Thứ hai, để đảm bảo việc người dân Mỹ có thể tiếp tục hưởng lương
cao hơn trong tương lai, chúng ta cần phải làm nhiều hơn để giúp người Mỹ nâng
cao trình độ.
Nước Mỹ có thể phát triển đến vậy trong thế kỉ 20 vì chúng ta miễn
phí trường cấp 3, giúp một thế hệ các cựu chiến binh vào đại học, và đào tạo
một tầng lớp lao động có trình độ cao nhất thế giới.
Nhưng ở thế ky 21 trong bối cảnh nền kinh tế tưởng thưởng cho sự
hiểu biết nhiều hơn bao giờ hết, chúng ta phải làm được hơn thế.
Đến cuối thập kỷ này, cứ 3 đơn tuyển dụng thì 2 trong số đó cần
bằng đại học. Vậy mà rất nhiều người Mỹ trẻ tuổi, thông minh, và năng động
không thể có được điều đó vì lý do chi phí. Điều này không công bằng đối với
họ, và không tốt cho tương lai của nước Mỹ.
Đó là lý do tại sao tôi sẽ gửi lên Quốc hội một dự luật miễn phí
cao đẳng cộng đồng (Community College).
40% sinh viên Mỹ hiện nay chọn theo học tại các trường cao đẳng
cộng đồng. Trong đó có người trẻ mới bắt đầu sự nghiệp cũng như những người
luống tuổi hơn đang muốn làm mới mình.
Hay đó cũng có thể là các cựu chiến binh và bố/mẹ đơn thân với ý
định quay trở lại đi làm. Dù bạn là ai, dự luật này sẽ là cơ hội để các bạn sẵn
sàng cho một nền kinh tế mới mà không bị gò bó bởi các món nợ.
Nhưng các bạn phải hiểu rằng mình sẽ phải xứng đáng với điều đó.
Tôi muốn cùng Quốc hội đảm bảo rằng những người Mỹ đang bị những khoản nợ từ tiền
học đại học đè nặng trên vai sẽ không bị những khoản tiền này can thiệp vào
những hoài bão của họ.
Và với mỗi thế hệ cựu binh Mỹ trở về từ chiến trường, chúng ta nợ
họ một cơ hội để thực hiện "Giấc mơ Mỹ", cái mà họ đã phải hy sinh
xương máu để bảo vệ. Chúng ta đã có những bước tiến trong việc đảm bảo các cựu
binh có được những quyền lợi họ xứng đáng được hưởng.
Chúng ta đang làm những gì có thể để họ có thể chuyển sang cuộc
sống của một thường dân Mỹ một cách đơn giản nhất.
Thưa tất cả các CEO tại Mỹ, tôi xin nhắc lại: Nếu các bạn muốn một
người có thể đảm bảo hoàn thành công việc được giao, hãy tuyển một cựu binh về
làm.
Cuối cùng, để đào tạo lao động tốt hơn, chúng ta cần một nền kinh
tế có thể tạo ra công ăn việc làm với thu nhập cao.
Từ năm 2010, số lượng người Mỹ thất nghiệp có việc làm trở lại
nhiều hơn cả châu Âu, Nhật Bản và các nền kinh tế phát triển khác cộng lại.
Các nhà máy xí nghiệp của chúng ta đã tạo thêm hơn 800.000 việc làm
mới. Nền công nghiệp sản xuất ô tô vốn là thế mạnh cũng đã phát triển trở lại.
Ngoài ra, cũng có hàng triệu người Mỹ đang làm những công việc mà 10 hay 20
năm trước đây chưa hề xuất hiện, những công việc tại các công ty như
Google, eBay, hay Tesla.
Không ai biết chắc được nền công nghiệp nào sẽ là đầu tàu trong
việc tạo công ăn việc làm trong tương lai.
Nhưng có một điều chắc chắn, nền công nghiệp đó sẽ được chào đón
tại Mỹ...
Các doanh nghiệp thế kỷ 21, bao gồm cả các doanh nghiệp nhỏ, cần
xuất khẩu nhiều hơn các sản phẩm của Mỹ ra nước ngoài. Sản lượng xuất khẩu của
chúng ta đang ở mức cao hơn bao giờ hết, và các nhà xuất khẩu có xu hướng trả
lương cao hơn.
Nhưng lúc này đây, Trung Quốc lại muốn thay đổi luật lệ. Điều đó sẽ
khiến lực lượng lao động và các doanh nghiệp của chúng ta rơi vào thế bất lợi.
Tại sao chúng ta có thể để điều đó xảy ra? Chúng ta cũng phải đặt
ra những quy tắc riêng.
Chúng ta phải tạo ra một sân chơi bình đẳng. Đó là lý do tại sao
tôi yêu cầu cả hai bên giao cho tôi quyền xúc tiến thương mại để bảo vệ người
lao động Mỹ, với những giao dịch thương mại bình đẳng từ châu Á đến châu Âu.
Tôi là người đầu tiên thừa nhận rằng những giao dịch thương mại vừa
qua đôi lúc đã không được như ý muốn, và đó là lý do tại sao chúng ta kịch liệt
chỉ trích những quốc gia đã phá vỡ quy tắc.
Nhưng 95% người tiêu dùng hàng Mỹ hiện đang sống bên ngoài biên
giới chúng ta, và chúng ta không thể để những cơ hội đó tuột khỏi tay mình.
Hơn một nửa số giám đốc điều hành sản xuất cho biết, họ đang tích
cực mang về Mỹ những việc làm trước đây chỉ thực hiện ở Trung Quốc. Hãy tin
rằng họ có thể làm được điều đó...
Đó là lý do tại sao phần thứ ba của kinh tế trung lưu nhấn mạnh vào
việc xây dựng một nền kinh tế cạnh tranh mọi lúc, mọi nơi, đáp ứng nhu cầu của
doanh nghiệp.
Giúp đỡ các hộ gia đình làm ăn chăm chỉ ổn định cuộc sống. Trang bị
cho họ những công cụ cần thiết để có được việc làm trong nền kinh tế mới hiện
nay. Duy trì những điều kiện hướng tới phát triển và cạnh tranh lành mạnh.
Đây là những bước đi mà nước Mỹ cần hướng tới. Tôi tin rằng đây
cũng là những bước đi mà người Mỹ muốn hướng tới.
Nền kinh tế nước Mỹ sẽ mạnh hơn vào năm tới, hay 15 năm tới, và xa
hơn là trong cả thế kỷ này.
Tất nhiên, nếu có một điều mà thế kỉ mới này đã dạy cho chúng ta,
thì đó là việc chúng ta không thể quá tập trung vào công việc trong nước mà
quên đi những thử thách đang chờ đợi chúng ta ở ngoài biên giới.
Sứ mệnh đầu tiên của tôi với tư cách là Tổng Tư lệnh là bảo vệ nước
Mỹ. Để làm được điều đó, câu hỏi được đặt ra không phải là liệu nước Mỹ có nên
là đầu tàu của thế giới hay không, mà là nước Mỹ làm như vậy bằng cách nào.
Khi chúng ta đưa ra những quyết định nóng vội mà không suy nghĩ
thấu đáo, khi phản ứng đầu tiên của chúng ta trước mỗi thách thức từ bên ngoài
là huy động quân đội, đó là lúc chúng ta bị cuốn vào những cuộc giao tranh
không cần thiết, đồng thời bỏ qua một chiến lược ở tầm cao hơn.
Đây chính là điều mà những kẻ thù của chúng ta muốn.
Tôi tin vào một nước Mỹ khôn ngoan hơn trong những bước đi tiên
phong của mình.
Chúng ta mạnh nhất khi kết hợp giữa quân sự và ngoại giao một cách
đúng đắn, khi chúng ta biết sử dụng tiềm lực trên bàn đàm phán, khi chúng ta
không để nỗi sợ lấy đi những cơ hội mà thế kỉ mới này đem lại cho chúng ta.
Đó chính là những gì chúng ta đang làm được vào thời điểm này - và
nó đang tạo nên sự khác biệt trên toàn cầu.
Đầu tiên, chúng ta đồng lòng với những nạn nhân của khủng bố trên
toàn thế giới - từ trường học ở Pakistan đến những con phố tại Paris.
Chúng ta sẽ tiếp tục truy lùng các phần tử khủng bố, phá hủy hệ
thống của chúng. Chúng ta có quyền hành động đơn phương, vì những tên này là
mối đe dọa trực tiếp đến an ninh Mỹ và các nước đồng minh.
Cùng lúc đó, chúng ta cũng đã rút ra nhiều bài học đắt giá trong 13
năm qua.
Thay vì để lính Mỹ túc trực tại những ngọn đồi trên lãnh thổ
Afghanistan, chúng ta đã đào tạo lực lượng an ninh cho chính họ, những người
giờ đây đã trở thành tiên phong.
Thay vì phải đem quân sang nước ngoài, chúng ta đã liên minh với
các nước từ Nam Á đến Bắc Phi để ngăn chặn các phần tử khủng bố xâm nhập.
Tại Iraq và Syria, quân đội đồng minh dưới sự lãnh đạo của Mỹ đang
chặn đứng bước tiến của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Thay vì bị cuốn vào một cuộc chiến tại Trung Đông, chúng ta đang
lãnh đạo một liên minh làm suy yếu thế lực đế tiến tới tiêu diệt hoàn toàn tổ
chức này. Và đêm nay, tôi kêu gọi Quốc hội cho thế giới thấy được sự đồng nhất
của các nước trong liên minh bằng cách thông qua nghị quyết sử dụng vũ lực
chống lại IS.
Thứ hai, chúng ta đang thể hiện sức mạnh của Mỹ trong ngoại giao.
Bằng việc ủng hộ nền dân chủ ở Ukraine và hỗ trợ đồng minh NATO, chúng ta đang
duy trì nguyên tắc nước lớn không thể bắt nạt nước nước nhỏ hơn.
Năm ngoái, khi chúng ta và các nước đồng minh áp đặt các lệnh trừng
phạt, có những ý kiến cho rằng sự hiếu chiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin
là một sự kết hợp tuyệt hảo giữa chiến thuật và phô diễn sức mạnh.
Nhưng hãy nhìn xem, hôm nay, Mỹ mới là nước đang đứng hiên ngang
trong sự đoàn kết với các nước đồng minh, trong khi Nga bị cô lập, với một nền
kinh tế tan hoang.
Đó là cách nước Mỹ đi đầu trên trường quốc tế - không phải với sự
hung hăng nhất thời, mà bằng những bước đi chậm rãi nhưng chắc chắn, kiên định.
Ở Cuba, chúng ta đang đặt dấu chấm hết cho một chính sách đã lỗi thời.
Khi bạn làm một việc trong suốt 50 năm mà không đi đến kết quả gì,
đã đến lúc thay đổi. Chính sách mới của Mỹ đối với Cuba có tiềm năng đặt dấu
chấm hết cho một thời kì mất lòng tin lẫn nhau giữa hai nước; xóa bỏ những cái
cớ cho việc tiếp tục cấm vận Cuba; và chung tay nối lại tình hữu nghị với người
dân Cuba.
Và năm nay, Quốc hội nên bắt đầu gỡ bỏ lệnh cấm vận. Như Giáo hoàng
Francis đã từng nói, ngoại giao là một công việc đòi hỏi nhiều "bước tiến
nhỏ". Những bước tiến nhỏ này dần dần đã gộp lại thành một thời đại mới
đầy hi vọng cho đất nước Cuba...
Không một quốc gia hay một tin tặc nào có thể phá hoại hệ thống
mạng của chúng ta, đánh cắp những bí mật quốc gia của chúng ta, và xâm hại
quyền riêng tư của người dân nước Mỹ.
Chúng ta cần đảm bảo rằng hệ thống tình báo quốc gia có khả năng
dập tắt các cuộc tấn công mạng như việc chúng ta đã và đang làm đối với các
phần tử khủng bố.
Và đêm nay, tôi kêu gọi Quốc hội thông qua bộ luật giúp chúng ta có
được những trang bị cần thiết để chống lại mối đe dọa về an ninh mạng.
Nếu không làm vậy, nước Mỹ và nền kinh tế sẽ phải đối mặt với nhiều
rủi ro. Nếu làm được, chúng ta sẽ có thể tiếp tục bảo vệ những công nghệ mới sẽ
đem lại nhiều cơ hội cho tất cả mọi người trên thế giới...
Tại châu Á - Thái Bình Dương, chúng ta đang hiện đại hóa liên minh
với các quốc gia trong khu vực đồng thời đảm bảo các nước khác tuân theo quy
tắc trong trao đổi hàng hóa, trong các tranh chấp biển đảo, đồng thời kêu gọi
họ tham gia vào công cuộc chống lại thay đổi khí hậu.
Không thách thức nào đem lại mối đe dọa lớn hơn thay đổi khí hậu
đối với các thế hệ sau này...
Có một điều nữa về vị thế nước Mỹ mà tôi muốn nhấn mạnh - đó cũng
là ví dụ về những giá trị của nước Mỹ.
Người Mỹ chúng ta luôn tôn trọng phẩm giá con người, ngay cả khi
chúng ta đang bị đe dọa, đó là lý do tại sao tôi đã ra lệnh cấm tra tấn, và đảm
bảo rằng việc sử dụng các công nghệ mới như máy bay không người lái là đúng lúc
đúng chỗ.
Đó là lý do tại sao chúng ta kịch liệt chống lại các phong trào bài
Do Thái đã xuất hiện trở lại ở một số nơi trên thế giới.
Đó là lý do tại sao chúng ta tiếp tục phản đối những định kiến về
người Hồi giáo, vì phần lớn trong số họ cũng chia sẻ tình yêu hòa bình với
chúng ta.
Đó là lý do tại sao chúng ta bảo vệ tự do ngôn luận, lên án đàn áp
phụ nữ, hay phân biệt đối xử đối với các tôn giáo thiểu số, với cộng đồng người
đồng tính, lưỡng tính, và chuyển giới.
Chúng ta làm những việc này không chỉ vì đó là những điều đúng đắn,
mà còn vì những điều đó khiến chúng ta an toàn hơn.
Là người Mỹ, chúng ta có một cam kết phải bảo vệ công lý - vì vậy
thật vô lý khi hàng năm chúng ta phải dành ra 3 triệu USD cho mỗi tù nhân tại
một nhà tù bị thế giới lên án và bọn khủng bố lợi dụng để tuyển quân.
Kể từ khi nhậm chức Tổng thống, tôi đã có ý muốn cắt giảm một nửa
số tù nhân tại Guantanamo. Bây giờ là lúc để thực hiện điều đó. Và tôi sẽ mạnh
tay trong quyết tâm đóng cửa nhà tù này.
Hướng tới tương lai thay vì ngoái lại quá khứ. Đảm bảo sự kết hợp
hài hòa giữa sức mạnh quân sự với ngoại giao, và sử dụng vũ lực một cách khôn
ngoan. Xây dựng các liên minh để đáp ứng những thách thức và cơ hội mới. Đi đầu
bằng các giá trị cốt lõi của chúng ta.
Đó là những giá trị khiến chúng ta khác biệt.
Đó là những giá trị giúp chúng ta mạnh mẽ.
Và đó là lý do tại sao chúng ta phải phấn đấu để bảo tồn những giá
trị này, những giá trị của riêng chúng ta.
Hơn một thập kỷ trước, trong bài phát biểu tại Boston, tôi đã nói
rằng không có một nước Mỹ của Đảng Dân chủ, hoặc một nước Mỹ của Đảng Cộng hòa;
không có một nước Mỹ của người da đen hay da trắng, nhưng có một Hợp Chủng Quốc
Hoa Kỳ.
Tôi nói như vậy vì tôi đã nhận ra điều đó trong cuộc sống của chính
tôi, trong một quốc gia đã cho một người như tôi một cơ hội.
Bởi vì tôi lớn lên ở Hawaii, nơi hội tụ của nhiều chủng tộc khác
nhau.
Bởi vì tôi đã xem Illinois như quê hương - một bang của những thị
trấn nhỏ, của những mảnh đất nông nghiệp trù phú; tôi đã nhìn thấy ở nó một mô
hình thu nhỏ của đất nước mà đảng Dân chủ, đảng Cộng hòa, hay đảng Độc Lập sống
chung với nhau, với những người tốt đến từ mọi chủng tộc và tôn giáo, chia sẻ
cùng nhau những giá trị nền tảng nhất định.
Trong 6 năm qua, các chuyên gia đã nhiều lần nói rằng nhiệm kì của
tôi đã không mang lại tầm nhìn này.
Trớ trêu thay, họ nói rằng nền chính trị của chúng ta dường như
đang có nhiều chia rẽ hơn bao giờ hết.
Nó trở thành bằng chứng của không chỉ những sai sót của riêng tôi -
trong đó tôi thừa nhận tôi có rất nhiều - mà cũng là bằng chứng cho thấy tầm
nhìn đó của tôi là sai lầm, là quá ngây thơ, và rằng có quá nhiều người đang
hưởng lợi từ giao tranh đảng phái và sự bế tắc.
Tôi hiểu tại sao họ lại hoài nghi như vậy. Nhưng tôi vẫn nghĩ rằng
họ đã sai.
Tôi vẫn tin rằng chúng ta là một dân tộc thống nhất.
Tôi vẫn tin rằng chúng ta có thể cùng nhau làm nên những điều tuyệt
vời.
Tôi có niềm tin như vậy bởi vì trong hơn 6 năm nhiệm kì vừa qua,
tôi đã thấy nước Mỹ ở trạng thái tốt nhất của nó.
Tôi đã thấy những khuôn mặt tràn đầy hy vọng của các sinh viên trẻ
từ New York đến California; của những công chức mới được bổ nhiệm tại West
Point, Annapolis, Colorado Springs, và New London.
Tôi đã chia buồn với các gia đình nạn nhân ở Tucson và Newtown; ở
Boston, West, Texas, và West Virginia.
Tôi đã chứng kiến hôn nhân đồng tính đi từ việc được sử dụng như
một công cụ đấu đá chính trị nay đã trở thành một biểu tượng của sự tự do trên
đất nước chúng ta, một quyền dân sự hợp pháp tại các bang nơi 70% người dân
nước Mỹ sinh sống.
Vì vậy, tôi hiểu sự tốt đẹp, rộng lượng, và lạc quan của người dân
Mỹ, những người mỗi ngày vẫn đang sống trong lý tưởng rằng chúng ta luôn tôn
trọng và bảo vệ lẫn nhau.
Và tôi biết họ mong đợi những người trong chúng ta ở đây làm gương
cho họ tốt hơn.
Vậy câu hỏi cho những người chúng ta ở đây đêm nay là làm thế nào
chúng ta, tất cả chúng ta, có thể phản ánh tốt hơn những kì vọng của nước Mỹ.
Tôi đã từng làm việc trong Quốc hội với nhiều người ở đây. Tôi hiểu
rất rõ các vị. Có rất nhiều người tốt ở đây, ở cả hai đảng phái.
Và nhiều người trong các bạn đã nói với tôi rằng, tranh cãi trên
các chương trình truyền hình, liên tục vận động gây quỹ, và những nỗi lo về
đảng phái không phải là những gì các bạn muốn làm khi đặt chân vào Quốc hội.
Hãy thử nghĩ đến việc chúng ta thoát ra khỏi những khuôn mẫu cũ.
Hãy thử nghĩ đến việc chúng ta làm một điều gì đó khác biệt.
Hãy hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn không phải là một nơi mà
đảng Dân chủ từ bỏ chương trình nghị sự của họ hay đảng Cộng hòa chỉ chăm chăm
theo tôi.
Mà phải hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là khi chúng ta đáp ứng
được những nhu cầu cấp thiết nhất, thay vì xoáy vào những điểm yếu lớn nhất của
nhau.
Phải hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là một môi trường tranh
luận mà không phỉ báng lẫn nhau; nơi chúng ta nói ra các vấn đề, các giá trị và
nguyên tắc, và sự thật, chứ không phải là xoáy vào những lỗi nhỏ nhặt, những
scandal gây tranh cãi của nhau, những điều không có chút liên can nào đến cuộc
sống hàng ngày của người dân.
Phải hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là nơi mà chúng ta không
đắm chìm trong những khoản tiền quảng cáo vận động tranh cử, mà thay vào đó
dành nhiều thời gian hơn vào việc huy động những người trẻ tuổi, với một ý thức
về mục đích và khả năng của bản thân, và kêu gọi họ tham gia vào sứ mệnh vĩ đại
xây dựng nước Mỹ.
Nếu chúng ta có bất đồng, chúng ta hãy tranh luận - nhưng chúng ta
phải làm sao cho những tranh luận này thật chính đáng với những vấn đề của đất nước...
Đó là một nền chính trị tốt hơn.
Đó là cách chúng ta bắt đầu xây dựng lại niềm tin.
Đó là cách chúng ta đưa đất nước này tiến về phía trước.
Đó là những gì mà người dân Mỹ muốn.
Đó là những gì họ xứng đáng được hưởng.
Tôi không còn chạy đua cho chiến dịch tranh cử nào nữa. Điều duy
nhất trong đầu tôi trong 2 năm tiếp theo không khác gì so với những gì có trong
tôi đã có kể từ ngày đầu tuyên thệ nhậm chức: đó là làm những gì tôi tin là tốt
nhất đối với nước Mỹ.
Nếu các vị chia sẻ tầm nhìn tôi vạch ra tối nay, hãy cùng tôi tiến
tới thực hiện nó.
Nếu các vị không đồng ý ở điểm nào, tôi hy vọng các vị cũng hãy ít
nhất làm việc với tôi ở các điểm mà các vị tán thành.
Và tôi cam kết với tất cả các nghị sĩ đảng Cộng hòa ở đây tối nay
rằng tôi sẽ không chỉ lắng nghe những ý kiến của các vị, mà tôi sẽ còn tìm cách
để làm việc với các vị, vì một nước Mỹ giàu mạnh hơn.
Bởi vì hôm nay, tôi muốn tòa nhà này, thành phố này, phản ánh đúng
sự thật - rằng đối với tất cả các thiếu sót của chúng ta, chúng ta là một tập
thể có sức mạnh và lòng vị tha để nối lại những bất đồng, để đoàn kết trong nỗ
lực chung, để giúp đỡ lẫn nhau, dù là ở những con phố trên nước Mỹ hay ở bất kì
nơi nào trên thế giới.
Tôi muốn hành động của chúng ta có thể khiến trẻ em mọi nơi hiểu
rằng mỗi người trong số các em quan trọng thế nào đối với chúng ta, và chúng ta
là như cam kết sẽ cải thiện cuộc sống của các em như thể các em là con cháu
ruột thịt.
Tôi muốn hành động của chúng ta có thể khiến các thế hệ tương lai
hiểu rằng chúng ta nhìn nhận sự khác biệt của mỗi người là một món quà tuyệt
vời, rằng chúng ta là một dân tộc coi trọng nhân phẩm và giá trị của mỗi công
dân, dù nam hay nữ, trẻ hay già, da đen hay da trắng, người Latin hay gốc Á,
người nhập cư hay bản xứ, đồng tính hay dị tính, người khuyết tật hay tâm thần.
Tôi muốn họ lớn lên trong một đất nước luôn thể hiện cho thế giới
thấy một sự thật: rằng chúng ta không phải là tập hợp của bang xanh hay bang đỏ
(bang xanh theo Đảng Dân chủ, bang đỏ theo đảng Cộng hòa - PV), mà
chúng ta là Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
Tôi muốn họ lớn lên trong một đất nước mà một người mẹ trẻ như
Rebekah có thể ngồi xuống và viết một bức thư cho Tổng thống của mình để từ đó
ông có thể tổng hợp lại câu chuyện về nước Mỹ trong 6 năm qua.
Hỡi những người dân nước Mỹ, chúng ta cũng là một gia đình gắn bó.
Chúng ta cũng đã cùng nhau vượt qua khó khăn.
15 năm đầu của thế kỷ mới này, chúng ta đã trỗi dậy và bắt đầu lại
công việc tái thiết nước Mỹ.
Chúng ta đã đặt một nền tảng mới. Giờ nhiệm vụ của chúng ta là vẽ
ra một tương lai tươi sáng hơn. Hãy bắt đầu chương mới này - cùng nhau - và hãy
bắt đầu ngay bây giờ.
Cảm ơn tất cả các bạn, Chúa ban phước lành cho các bạn cũng như
nước Mỹ mà chúng ta yêu quý.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
__._,_.___
Posted by: Nhat Lung
-----
